Code rood voor de mensheid. Kunnen wij, en de wereld, nog floreren?
Begin augustus publiceerde het IPCC (het klimaatpanel van Verenigde Naties) een alarmerend rapport. Honderden experts analyseerden de afgelopen acht jaar de meest gezaghebbende wetenschappelijke onderzoeken over klimaatverandering. Het rapport geldt dan ook als een van de belangrijkste VN-documenten waarop regeringen van over de hele wereld hun klimaatbeleid afstemmen. Kranten citeerden VN-baas António Guterres, die het rapport omschreef als ‘code rood voor de mensheid. De alarmbellen zijn oorverdovend en het bewijs is onweerlegbaar’.
Wat ik vooral schokkend vond te lezen in het rapport, is de schaal en de snelheid van de klimaatcrisis die deze bezorgde academici voorspellen. Er is geen twijfel mogelijk over de oorzaak van de extreme klimaatgebeurtenissen die we over de hele wereld meemaken (branden, droogtes, overstromingen, cyclonen, orkanen, verbleken van koraal, smeltende gletsjers en ijskappen): ‘Het is overduidelijk dat de mens de veroorzaker is van de opwarming van de aarde. Woorden als ‘ongekend’, ‘wijdverbreid’, ‘snel’ en ‘onomkeerbaar’ komen vaak in het rapport voor. Het is ontnuchterend om te lezen dat we over tien jaar een temperatuurstijging van 1,5 graad zullen bereiken. En, hoe snel we ook naar netto nul CO2-uitstoot gaan, sommige veranderingen, waaronder smeltende ijskappen en stijgende zeespiegels, zullen duizenden jaren doorgaan.
Hoe reageren wij hierop als christenen. Als mensen die geloven dat God om de schepping geeft?
In elk geval past het ons om te rouwen en jammeren na het lezen van dit rapport. Wat een ernstige gevolgen heeft klimaatverandering voor kwetsbare gemeenschappen, toekomstige generaties en de natuur. Daarnaast is dit een tijd voor gebed en om op te staan, ons hardop uit te spreken en te handelen als onze politieke leiders straks in november bij elkaar komen voor de klimaattop COP26 in Glasgow. A Rocha is betrokken bij een aantal belangrijke initiatieven, waaronder Climate Intercessors, Climate Sunday, het Christian Climate Observer’s Program en een estafette van jonge mensen die naar Glasgow lopen. Ook in Nederland worden er acties georganiseerd waaronder een klimaatpelgrimstocht dwars door Nederland en de klimaatmars op 6 november. Dat past bij burgers die willen leven in Gods koninkrijk.
Het is belangrijk dat we ook mensen aanspreken die de klimaatcrisis ontkennen of die erdoor overweldigd zijn. Alleen praten over een angstaanjagende toekomst en hoe deze te vermijden is niet genoeg, het kan zelfs contraproductief werken. We hebben een op de Bijbel gebaseerde visie nodig van hoop, gekoppeld aan een praktische instelling. Een crisis kan een kans worden als het ons zicht geeft op een andere, betere toekomst.
Alleen praten over een angstaanjagende toekomst en hoe deze te vermijden is niet genoeg
Ik ben dan ook enorm bemoedigd door de driejaarlijkse Micah Global meeting die begin september online werd gehouden, en waar ook diverse mensen van A Rocha bij aanwezig waren. Het thema was ‘Kushamiri’, Swahili voor floreren (flourish). Micha’s wereldwijde netwerk brengt christelijke organisaties samen die ernaar streven recht te doen, trouw te zijn en nederig met God te wandelen (Micha 6:8). A Rocha is er graag bij betrokken. Dit gaat over floreren in Bijbelse zin.
Door de hele Bijbel, van de Hof van Eden in Genesis 1 tot de rivier des levens in Openbaring 22, verlangt God ernaar dat de hele schepping tot bloei komt. Overvloed, vruchtbaarheid, harmonieuze relaties en zegen vormen de kern van het Oudtestamentische shalom en Jezus’ leer over het Koninkrijk van God. Beide zijn praktisch, aards, relationeel en gebaseerd op een holistische visie van bloeien. Maar er zitten ook praktische handvatten tussen waarmee we op zoek kunnen gaan naar een betere wereld, zelfs midden in de klimaatcrisis.
- Niemand kan echt floreren tenzij iedereen floreert. Medische experts vertellen ons dat dit het geval is met het Covid-vaccin: tenzij iedereen – wereldwijd – gevaccineerd is, is niemand echt beschermd. Zo is het ook met de natuur. Zonder gezonde biodiversiteit kunnen mensen niet gedijen. En zonder de natuur, van de kleinste insecten tot hele ecosystemen, zullen we de verscheidenheid aan leven, door God zo mooi en met liefde en compassie geschapen, verliezen.
- Bloei is veel meer dan economische welvaart. Het huidige economische systeem meet welvaart aan de hand van het Bruto Nationaal Product (BNP) en economische groei. Maar het Bijbels begrip van floreren is veel breder en veelomvattender. In de kern gaat het om gezonde levengevende relaties tussen mensen, de aarde en haar schepselen, en God. Iemand die de hele wereld wint maar zijn ziel verliest, is failliet in termen van bloei. Laten we ruimte maken voor wat er écht toe doet: tijd om de relatie met onszelf, elkaar, de natuur en God weer op te bouwen.
- Bloeien betekent sámen de klimaatcrisis, verlies van biodiversiteit en menselijke ongelijkheid aanpakken. Zogenaamde ‘klimaatoplossingen’ die alleen betaalbaar zijn voor rijke landen of individuen, of die schade toebrengen aan dieren in het wild en ecosystemen, zullen onvermijdelijk mislukken. God heeft een wereld gemaakt waarin alles en iedereen met elkaar verbonden is, en daarom zijn termen als ‘nature-based solutions’ en ‘climate justice’ niet slechts jargon. Ze kunnen de praktische uitwerking betekenen van een Bijbelse visie van shalom en bloeien.
Het recente IPCC-rapport stelt onverholen dat onze beslissingen van nu rechtstreeks van invloed zullen zijn op onze toekomst. Is dat een toekomst van een op hol geslagen klimaatramp, of kunnen we via de weg van radicale reducties in emissies, financiering voor de zwaarst getroffen landen en gewijzigde prioriteiten voor ons allemaal, een complete catastrofe voorkomen? Zoals António Guterres in zijn reactie zei: “Inclusieve en groene economieën, welvaart, schonere lucht en een betere gezondheid zijn voor iedereen mogelijk, als we op deze crisis reageren met solidariteit en moed.”
Als christenen hebben we een duidelijke visie van Gods Koninkrijk zowel op aarde als in de hemel, van een rivier van leven met vruchtdragende bomen, van een nieuwe gemeenschap met mensen uit alle volken en naties. Die toekomstvisie geldt niet alleen voor het eeuwige leven. Het moet ons leiden naar hoopvolle acties nú!
————————————————————————————————–
Foto door Maja Petric op Unsplash
Vertaald uit het Engels door Jacolien Vreugdenhil – A Rocha Nederland
Mogelijk bent u ook geïnteresseerd in:
Over Dave Bookless
Dave is directeur Theologie bij A Rocha International, waar hij werkt aan het op de agenda zetten van het thema zorg voor de schepping bij internationale christelijke organisaties, theologische instellingen en missiebewegingen. Binnen A Rocha was hij eerder actief als International Trustee en is medeoprichter van A Rocha UK (samen met zijn vrouw Anne). Hij is gepromoveerd aan de Universiteit van Cambridge op Theologie en behoud van biodiversiteit, en heeft bijgedragen aan vele boeken en artikelen, waaronder het boek Het groene hart van het geloof, dat beschikbaar is in zes talen. Geboren en opgegroeid in India, heeft Dave een voorliefde voor Indisch eten, Indiase cultuur en het Indiase christendom. Dave is een gecertificeerd vogelringer en houdt van vogels kijken, hardlopen, en is liefhebber van eilanden en bergen.
Bekijk alle berichten van Dave Bookless (11)