Integer leven in een gebroken wereld
De aarde verliest steeds meer van haar natuur. En we kunnen er niet omheen: er ligt een duidelijke relatie met ons handelen en onze moraal. Klimaatverandering en verlies van biodiversiteit maken duidelijk dat we niet duurzaam omgaan met de grondstoffen die de biosfeer in stand houden. In zijn boek ‘Eaarth’ laat Bill McKibben zien hoe we een nieuw fase ingaan op een aarde die er totaal anders uitziet dan de aarde waarop onze voorouders leefden [1].
Waarschijnlijk weten we dit allemaal wel ergens diep in ons hart. Toch leven we heel makkelijk alsof het niet waar is. In een gebroken wereld is ook onze levensstijl gemakkelijk gefragmenteerd. Onze overtuigingen, waarden en leefstijlkeuzes zitten dan in verschillende hokjes. Dat geldt niet alleen als het om het milieu gaat. Veel mensen zijn op het werk heel anders dan in de kerk, online of als ze relaxen met vrienden. Als je de statistieken gelooft, gedragen zelfs dominees zich online anders dan dat ze zouden doen in het midden van hun gemeente [2].
Dit kan leiden tot een enorm schuldgevoel. Ik weet bijvoorbeeld dat ik zelf op het vlak van milieu hypocriet ben. Ik spreek en schrijf over duurzaamheid, maar rijd toch auto, vlieg af en toe, koop bij supermarkten en (geloof het of niet) ik koop ook wel eens nieuwe kleren. Ik heb heel veel bewuste milieukeuzes gemaakt. Maar iedere keer als iemand zegt: “Wow! Jij bent een goed voorbeeld’, voel ik me schuldig over al mijn compromissen.
Maar schuldgevoel helpt niet. Het zorgt voor nog hogere muren tussen de hokjes van ons leven. In plaats daarvan geef ik hier een paar positieve suggesties. Ik schrijf ze net zo goed voor mezelf. Alle antwoorden heb ik overigens niet, dus reageer gerust. Dan kunnen we elkaar verder helpen.
Gods doordringende aanwezigheid: In Psalm 24:1 staat: ‘De aarde is van de HEER en alles wat daarin is’. Dat eenvoudige zinnetje gaat zo scherp tegen ons huidige cultuur in, dat we het eigenlijk elke dag zouden moeten opzeggen. Dan zou het ons leven – van onze koopkeuzes tot bijvoorbeeld de keuzes voor vervoersmiddelen – kunnen gaan beïnvloeden. God is eigenaar van ieder hokje van ons leven: alles wat we doen, alle stappen die we zetten, ons consumeren, ons ademen is geschapen en wordt onderhouden door Gods liefdevolle handen.
Rust en ritme: Als we slechte gewoontes willen afleren, kunnen we ze het beste vervangen door goede gewoontes: gewoontes die ons en de aarde gezond houden. Misschien houdt dat in dat we tijd gaan nemen voor koken met verse ingrediënten; dat we minder tijd online doorbrengen of een psalm reciteren tijdens het winkelen; op het werk gaan praten over ons geloof of de keuzes die we als christen maken. Verbindingen maken tussen al die hokjes dus. En wat we ook doen, we hebben tussendoor rust nodig om Gods rustdag voor de schepping te vieren.
Verantwoordelijkheid: Ik heb mensen nodig die me bevragen op de tegenstrijdigheden in mijn leven en me helpen om in praktijk te brengen wat ik verkondig. Mijn tieners doen dat ongevraagd! Is er iemand die ons bevraagt over hoe we winkelen, reizen en eten? Het gaat niet om het afdwingen van goed gedrag, maar dat we elkaar als vrienden helpen om integer te leven. Misschien ken je twee of drie mensen die je regelmatig zou kunnen ontmoeten om in gesprek te blijven over leefstijlvragen?
Gemeenschap: Ik geloof dat de wereld kapot gaat aan individualisme. God bestaat in de goddelijke gemeenschap van Vader, Zoon en Heilige Geest. Onze gebroken wereld kan alleen worden geheeld als we de relaties tussen de hokjes in onszelf, de relatie met anderen en met de hele schepping weer proberen te herstellen. Kerk-zijn heeft alles te maken met samen léven, een gemeenschap van mensen die elkaar bemoedigt, uitdaagt en inspireert. En onze buren? Hoeveel van onze hokjes delen we met hen?
Genieten van Gods wereld: Als we ons leven opdelen in allerlei hokjes, betekent dat vaak onder meer dat we uitgeput zijn en stress hebben. We sluiten ons af voor die dingen waarmee we niet kunnen omgaan. Herstel begint met tijd nemen voor God in de tuin van de schepping. Planten verzorgen, vogeltjes voeren, frisse lucht inademen, leren om Gods hand in de natuurlijke processen te zien en erover te mediteren. Het zijn geestelijke oefeningen die hoop brengen en ons uit elkaar gevallen leven weer kunnen helen.
Genade: In het Engels vormen de beginletters van de hiervoor genoemde dikgedrukte woorden het woord ‘grace’. Genade vergeeft onze tegenstrijdigheden en geeft ons ruimte om weer verder te gaan. Genade moedigt aan om dankbaar te leven, in plaats van gebukt te gaan onder schuldgevoel. Het besef dat God deze wereld door zijn genade in stand houdt, bevrijdt ons bovendien van de gedachte dat wij deze aarde moeten redden. De aarde wordt alleen hersteld en vernieuwd door Gods genade. Genade lost niet al onze dilemma’s op, maar brengt wel hoop en helpt ons om de losse stukjes van ons leven weer tot één geheel te maken. Zo komen we een stap verder in een eerlijk en integer leven, midden in een gebroken wereld.
Kom in contact met meer christenen die geven om Gods schepping via A Rocha Nederland.
[1] McKibben, Bill (2011). Eaarth – Making a Life on a Tough New Planet. New York: Griffin.
[2] 51% van de Engelse pastors zegt dat porno een mogelijke verleiding is; 37% zegt dat het een actuele strijd is. (Christianity Today Leadership Survey, December 2001).
Mogelijk bent u ook geïnteresseerd in:
Over Dave Bookless
Dave is directeur Theologie bij A Rocha International, waar hij werkt aan het op de agenda zetten van het thema zorg voor de schepping bij internationale christelijke organisaties, theologische instellingen en missiebewegingen. Binnen A Rocha was hij eerder actief als International Trustee en is medeoprichter van A Rocha UK (samen met zijn vrouw Anne). Hij is gepromoveerd aan de Universiteit van Cambridge op Theologie en behoud van biodiversiteit, en heeft bijgedragen aan vele boeken en artikelen, waaronder het boek Het groene hart van het geloof, dat beschikbaar is in zes talen. Geboren en opgegroeid in India, heeft Dave een voorliefde voor Indisch eten, Indiase cultuur en het Indiase christendom. Dave is een gecertificeerd vogelringer en houdt van vogels kijken, hardlopen, en is liefhebber van eilanden en bergen.
Bekijk alle berichten van Dave Bookless (11)
dank voor deze inspirerende blog! ik zal weer meer verbinding maken tussen de hokjes, en vooral met de Genade ben ik heel erg blij!:)