Een zinnige klimaattop?
Het was een bijzondere ervaring om tijdens de klimaattop in Parijs te zijn. De beveiliging stond op scherp en was duidelijk zichtbaar. De twee belangrijkste activiteiten van A Rocha werden goed bezocht: een debat over ‘Geloof en zorg voor de schepping’ op het terrein van de top en een conferentie in samenwerking met andere christelijke organisaties in een kerk. Dit kwam mede door de aanwezigheid van bisschop Efraim Tendero van de World Evangelical Alliance en Dr Katharine Hayhoe, toegewijd evangelisch christen en gerespecteerd klimaatwetenschapper. Bij Le Bourget, het terrein van de klimaattop, leek het door alle verschillende evenementen soms meer op een festival dan op een serieuze conferentie. Daarna kwam het lange wachten op de definitieve overeenkomst, die unaniem werd aangenomen door 195 landen.
De rust is nu weergekeerd en de vraag is hoe we verder gaan.
Beduusd? Het lijkt er op dat veel organisaties beduusd zijn over het schijnbare succes van Parijs. Het was, zonder twijfel, een bijzonder diplomatieke prestatie. Niemand had voorspeld dat er een tekst zou komen waarin gestreefd wordt naar een maximale opwarming van 1,5°C (boven het niveau van voor de industriële revolutie), dat er 100 miljard dollar per jaar beschikbaar komt voor armere landen voor klimaatadaptatie en dat er gesproken is over wereldwijde klimaatneutraliteit aan het einde van deze eeuw. Wat een verschil met 2009, toen de wereldwijde milieubeweging zich in Kopenhagen ook inzette voor een klimaatverdrag. Ik kan me nog goed de wanhoop en somberheid herinneren na het mislukken van de top, ook onder christenen. Nu heeft de wanhoop plaats gemaakt voor euforie en vreugde. Als we de media moeten geloven is de wereld gered!
Een holle frase? Anderen zijn kritisch, en wijzen op vaagheid in de tekst:
- Een analyse van de overeenkomst laat zien dat de term “zullen” (“shall”: legaal bindend) 143 keer in de tekst staat, maar dat de term “behoren” (”should”: legaal niet bindend) wordt gebruikt bij de belangrijkste punten, in het bijzonder waar het gaat over financiën.
- De temperatuur onder de 1,5°C of zelfs 2°C houden betekent dat fossiele brandstoffen in de grond moeten blijven, maar gek genoeg komen de woorden “fossiele brandstoffen”, “kolen” en “olie” niet voor in het 32 pagina tellende document. Zoals de website 350.org terecht heeft gezegd, “Regeringen van over de hele wereld hebben ingestemd actie, maar zonder een duidelijke toezegging over hoe en wanneer zij gaan overschakelen van fossiele naar duurzame brandstoffen”.
- Het klimaatakkoord van Parijs pleit voor technologische en marktgeoriënteerde oplossingen voor de productie van groene energie en reductie van emissies, maar deze oplossingen hebben tot nu toe niks opgeleverd.
- Er zijn signalen van landen die publiekelijk het klimaatakkoord van Parijs verwelkomen, maar het ondertussen stilletjes negeren…of, zoals sommige presidentskandidaten van de VS, het actief afkeuren. De regering van het Verenigd Koninkrijk heeft het klimaatakkoord van Parijs geprezen, terwijl ze gelijktijdig vergunningen gaven voor fracken (ook onder nationale parken), wat onverenigbaar is met de doelen van COP21.
De aard van COP, en de aard van hoop. Wie hebben er gelijk: de naïeve optimisten of de cynische pessimisten? Zal COP21 het keerpunt zijn of een doodlopende weg? Als christen sla ik op zo’n moment de Bijbel open. Zowel de wanhoop van Kopenhagen als de euforie van Parijs is niet blijvend. De ultieme hoop voor christenen is niet gegrond in politieke en economische oplossingen, hoe belangrijk deze ook zijn, maar in Gods belofte van gerechtigheid en Zijn zorg voor de schepping. Uit de Bijbel weten we dat mensen en naties tot grote dingen in staat zijn, maar vatbaar zijn voor verleiding en gedreven worden door hebzucht. Er zijn ook machten, bijvoorbeeld met een industrieel en economisch belang, die genoemd en uitgedaagd moeten worden. Het echte werk begint pas als de ambities van het klimaatakkoord van Parijs worden gerealiseerd.
Hoe dan ook, één van de meest significante dingen van Parijs was niet een verrassend positief, hoewel ook zwak akkoord, maar dat christenen van over de hele wereld samen kwamen om te bidden en hun geloof te delen, campagne te voeren en een gemeenschappelijke, sterke boodschap (link) naar buiten te brengen. Een ambtenaar van Buitenlandse zaken van Amerika zei: “De wereldwijde geloofsgemeenschap is van essentieel belang geweest bij het benadrukken dat klimaatverandering een morele kwestie is. De christelijke gemeenschap is daar leidend in geweest…”. Werkend met broeders en zusters uit vele landen, waaronder de Filipijnen, India, Ghana, de Verenigde Staten, Canada en Europa, werd ik herinnerd aan Romeinen 8:19: “Ook de schepping verlangt vurig naar de openbaarmaking van de kinderen van God.” Misschien, eindelijk, reageren Gods kinderen op het gekreun van de schepping en hervinden ze hun roeping om te zorgen voor Gods goede aarde.
Blog vertaald door Veraniek Veldstra / Embert Messelink
Kom in contact met meer christenen die geven om Gods schepping via A Rocha Nederland.